Đài SBS Phỏng Vấn LM Nguyễn Trung Tây: “Chúng tôi đến với Thổ dân và sống với Thổ dân, chứ không phải… ngược lại!”
Tháng 12 năm 2009, một Linh mục người Việt có nguồn gốc tị
nạn rời phố đông Melbourne lên phố nhỏ sa mạc Alice Springs sinh sống cùng Thổ
dân Úc Châu. Linh mục Nguyễn Trung Tây chia sẻ với SBS Vietnamese những trải
nghiệm của ông sau 4 năm đắm mình trong vùng đất và văn hóa đặc trưng của người
Thổ dân Úc.
Sinh ra tại Sài Gòn, năm 1982, thuyền gỗ PB706 mang ông
tôi tới Pulau Bidong sau bốn ngày lênh đênh trên sóng nước Vịnh Thái Lan. Năm
1984 ông được tái định cư ở San Jose, Thung Lũng Hoa Vàng, Hoa Kỳ. Năm 2002,
ông được thụ phong Linh Mục cũng tại đây.
Năm 2006, ông nhận công tác dạy Kinh Thánh tại trường Đại
Học Yarra Theological Union ở Box Hill, Melbourne, Úc châu. Năm 2009, ông chuyển
công tác lên sa mạc miền trung Úc châu, sinh hoạt với cư dân phố Alice Springs
và Thổ dân Úc Châu trong sa mạc này.
Năm 2016, ông rời Úc sang Philippines, đang theo học
ngành Truyền Giáo Học (Missiology) tại Đại Học Divine Word Institute of Mission
Studies (DWIMS) Tagaytay, Philippines.
SBS Trinh Nguyễn:
Thưa, duyên cớ nào đặc biệt đã đưa đẩy một Linh mục người Việt có nguồn gốc tị
nạn, từng chịu chức ở Mỹ, rồi làm việc ở Melbourne, lại lên Bắc Úc truyền giáo
– trải nghiệm cuộc sống trên vùng đất còn đậm nét văn hóa của người Thổ dân?
LM Nguyễn
Trung Tây: Cô Trinh Nguyễn hỏi duyên cớ hay là cơ duyên nào đã mang tôi từ
Mỹ qua sa mạc Úc Châu truyền giáo thì thật sự ra cũng không có chi đặc biệt. Từ
Chicago, tôi qua Melbourne, rồi vô sa mạc Úc Châu, và hiện tại đang sinh hoạt tại
Philippines, tất cả những thay đổi này bình thường xảy ra cũng bởi tôi là một
nhà truyền giáo. Khi có nhu cầu, tôi lại lên đường, nhận nhiệm sở mới tại vùng
đất mới, làm quen với nền văn hóa mới, và sống với sắc dân mới. Và cứ như vậy,
tháng 12 năm 2009, tôi rời phố đông Melbourne lên phố nhỏ sa mạc Alice Springs
sinh hoạt với Thổ dân Úc Châu.
SBS Trinh Nguyễn:
Xin Linh mục nói một chút về Alice Springs, cảm nhận của ông khi lần đầu đến với
vùng đất sa mạc này?
LM Nguyễn Trung Tây: Phố Alice Springs nằm giữa nước Úc, chính xác là giữa Darwin and
Adelaide. Dân số trên dưới 28 ngàn người. Mùa hè nóng khoảng 43, 44 độ C. Mùa
đông tối tối nhiệt độ rớt xuống - 1 đến - 2 độ âm. Bởi phố nhỏ, khỏi nói, độc
giả cũng có thể đoán tôi đi đâu cũng gặp giáo dân, đi bộ ngoài đường, vô tiệm
sách, tạt vô quán ăn, vô thương xá, đi đâu cũng gặp “quân ta.” Thiên hạ rộn
ràng gọi tên...
Alice Springs cũng là phố du lịch, du khách của nhiều nước
trên thế giới thường xuyên ghé đến. Thông thường họ bay tới Alice Springs, nghỉ
ngơi và thăm viếng những thắng cảnh chung quanh phố. Sau đó họ sẽ lái xe 5 tiếng
để tới thăm hòn đá Uluru đổi màu nổi tiếng của Thổ dân Úc Châu.
Alice Springs cũng là một thị trấn đa văn hóa, Thổ dân
nhé, Úc Châu, rồi Phi Luật Tân, Ấn Độ, người Phi Châu, quần đảo Thái Bình
Dương... Thánh lễ Alice Springs rất đặc biệt, trong thánh lễ, tín hữu của khác
sắc tộc đứng cạnh nhau, thưa và đáp rộn ràng trong tiếng Anh. Nhưng sau thánh lễ,
ngoài sân nhà thờ, Phi Luật Tân đứng một bên, Ấn Độ đứng một bên, Úc và những sắc
tộc khác thì đã ra bãi đậu xe lái xe về nhà. Phi Luật Tân thì tiếng Tagalog và
tiếng Anh lẫn lộn. Ấn Độ thì tiếng Ấn. Còn lại, tôi, đứng ở giữa, lâu lâu ghé
qua bên Phi Luật Tân chia sẻ một vài câu vô thưởng vô phạt, đôi khi nhích qua
phía Ấn Độ một thoáng lắng nghe tâm sự của người xa quê Ấn mới đặt chân lên đất
Úc.
SBS Trinh Nguyễn:
Thật thú vị khi nghe rằng Alice Springs cũng là một thị trấn đa văn hóa. Con
người sinh sống ở Alice Springs tâm tính thế nào thưa Linh mục?
LM Nguyễn Trung Tây: Alice Springs nằm lẻ loi giữa sa mạc, nhỏ bằng một góc của
Melbourne, phố chính có vài ba khu thương xá, đi khoảng hai mươi phút là hết phố.
Bởi là phố sa mạc, dân cư thưa thớt, người Alice Springs nổi tiếng là thân thiện.
Gặp nhau thiên hạ bắt tay nói chuyện tưng bừng, cứ như bạn bè từ muôn kiếp. Lái
xe trên xa lộ sa mạc, tài xế giơ tay chào tài xế đang lái xe hướng đối diện. So
sánh với những thành phố tôi đã sống, Sài Gòn, San Jose, San Diego, Chicago, và
Melbourne, tôi thấy người Alice Springs vui vẻ và thân thiện lắm.
Những nhà truyền giáo Dòng Ngôi Lời chúng tôi sống tại
nhà thờ Trái Tim Đức Mẹ, nằm cạnh ngay Anzac Hill của phố Alice Springs. Nhà thờ
này nguyên thủy được thành lập bởi Dòng Thánh Tâm năm 1929. Cách đây khoảng 20
năm, bởi thiếu thốn nhân sự, Dòng Thánh Tâm rút khỏi đây, nhường lại một vùng
sa mạc mênh mông cho Dòng Ngôi Lời. Cộng đồng Ngôi Lời tại sa mạc Úc Châu coi
sóc hai nhà thờ cách nhau một tiếng lái xe, Nhà thờ Trái Tim Đức Mẹ và Nhà thờ
Thánh Terêsa.
SBS Trinh Nguyễn:
Một ngày làm việc của Linh mục ở đây như thế nào? Ông có thể chia sẻ công việc
mục vụ trong cộng đồng Thổ dân ông đã làm ở đây có những gì đặc biệt?
LM Nguyễn Trung Tây: Một ngày sa mạc của tôi rất rộn ràng, sáng làm lễ tại phố chính,
rồi là họp hành: họp với Thổ dân, họp với Liên Tôn Giáo, họp với các Linh mục
Ngôi Lời, trả lời điện thoại; chiều đi thăm giáo dân tại bệnh viện Alice
Springs, hoặc ghé vào hai viện Dưỡng Lão của người Úc và của Thổ Dân thăm viếng,
hoặc dừng chân tại trại tù Alice Springs thăm người lầm lỡ, tối họp hành với
các chương trình mục vụ khác: Legio Maria, Giới Trẻ, Lớp Kinh Thánh, St Vincent
de Paul, dạy Giáo Lý Rửa Tội, đủ cả. Cứ thế, một ngày trôi qua. Cũng có nhiều buổi sáng tôi không có họp hành chi hết,
nhưng lái xe đi công tác tới thôn làng của Thổ dân, xa nhất là Yunedumu 289 cây
số hướng đông của Alice Springs, gần hơn thì có làng Thổ dân Gilleon Bore, Burt
Creek, Corkwood, Sandy Bore nằm dọc theo xa lộ huyết mạc Stuart Highway 87 nối
liền Darwin và Adelaide. Những lần công tác mục vụ như vậy thông thường có thể
một, ba, hoặc bốn ngày. Có những lần công tác tại Darwin, tôi cũng ghé vào đảo
Tiwi (Bắc Úc) và phố nhỏ Daly River (nằm về hướng nam của Darwin) sinh hoạt với
Thổ dân một khoảng thời gian.
Sau khi hoàn thành công tác, tôi lái xe hoặc bay về lại phố
chính Alice Springs. Ở phố chính, một vòng tròn sinh hoạt mục vụ thường nhật lại
quay tròn.
SBS Trinh Nguyễn:
Xin nói về con người Thổ dân Úc châu trong mắt Linh mục? Ví dụ, thử lý giải vì
sao họ bị thua thiệt nhiều so với cộng đồng chính mạch, có phải vì hoàn cảnh lịch
sử địa lý? Bị đàn áp tiêu diệt, vì sống trong những vùng ‘đất cho ăn đá gà ăn
muối’? Hay vì họ không chịu thoát ra khỏi lối sống dựa vào hoạt động hái lượm?
Hay vì họ không được tôn trọng thực sự và không được tạo điều kiên để thăng tiến
– như người NZ đối với Thổ dân Maori?
LM Nguyễn Trung Tây: Người Việt Nam có nói, “Vô tri bất mộ” tức “Không biết (thì)
không yêu”. Thổ dân Úc Châu là một trong những dân tộc bị hiểu lầm nhất trên thế
giới. Cái hiểu lầm này rất tiếc bắt nguồn từ sự thiếu hiểu biết về nền văn hóa
của Thổ dân Úc Châu. Sự thiếu hiểu biết dẫn đến đầu óc thành kiến. Từ thành kiến
dẫn đến nét thiếu thiện cảm là một con đường không xa.
Người Thổ dân Úc Châu họ đã có mặt tại lục địa Châu Đại
Dương (dựa vào tài liệu khảo cổ học) hơn 40,000 ngàn năm. Trong khi đó, Cô
Trinh Nguyễn cũng biết, người Việt chúng ta hãnh diện với dòng lịch sử dài hơn
4,000 năm. Mang hai con số này ra để cạnh bên nhau để độc giả của đài SBS cảm
nghiệm được chiều dài mênh mông của một trong những nền văn hóa trên thế giới.
Đường đất nối liền Alice Springs và Township Yudumune |
Photo: LM Nguyễn Trung Tây
Tôi tin (tôi) có thể nói từ ngày này qua ngày khác về chất
du mục của người Thổ dân Úc châu, về nhà cửa, lương thực, tôn giáo, xã hội, văn
hóa, nhưng hẹn một dịp khác chỉ xin trình bày ra đây vài nhận xét cá nhân của
tôi sau thời gian ở Alice Springs.
Tôi nhìn thấy người Thổ dân Úc Châu thực sự đã phát triển
và hệ thống hóa một nền văn hóa du mục có chiều dọc với tôn giáo Dreaming Time,
và chiều ngang với mối tương quan mật thiết giữa các thành viên trong gia đình
và xã hội. Thổ dân Úc Châu vùng sa mạc Central Australia có một câu thành ngữ
diễn tả về đời sống du mục bộ tộc của họ khá nổi tiếng, “I am, because we are.”
Nếu nói “họ không chịu thoát ra khỏi lối sống dựa vào hoạt
động hái lượm” thì cũng đúng mà cũng không chính xác cho lắm. Đúng ở chỗ đó là
cách chúng ta đứng và nhìn vào hiện tượng từ góc nhìn của chúng ta, dân định
cư. Nhưng nếu chúng ta nhìn vấn đề từ góc nhìn của họ, Thổ dân, tôi thấy vấn đề
nó khác. Tôi nhớ khi mới đặt chân tới Hawaii, nhìn chung quanh là biển cả mênh
mông, tôi nói với tù trưởng bộ tộc là, “Dân quần đảo Thái Bình Dương sống cách
xa nhau bởi đại dương / The Polynesians are separated by the ocean.” Nhưng người
tù trưởng đó trả lời ngay, “Không! Đại dương đã nối kết chúng tôi lại gần với
nhau / No! We are actually connected through the ocean.” Qua câu chuyện này,
tôi học được bài học của con số 6 hoặc số 9. Đứng nhìn từ lăng kiếng riêng của
mình, cái nhìn của tôi rất hạn chế, cái nhìn đó không phải là một cái nhìn tổng
thể (inclusiveness).
SBS Trinh Nguyễn:
Đến đây thì Linh mục có thể giải thích thêm một chút về góc nhìn – làm sao
chúng ta, dân định cư, có thể tìm cho mình một vị trí gần với người Thổ dân nhất
để nhìn họ? Trong vai trò của một Linh mục, ông đã xích lại gần người Thổ dân
như thế nào?
LM Nguyễn Trung Tây: Đối với Thổ dân, du mục là nền văn hóa riêng biệt của họ. Mà khi
nói về văn hóa, nền văn hóa nào cũng có điểm tốt, nét đẹp và giá trị riêng… Để
đánh giá một nền văn hóa, bao giờ những nhà Nhân Chủng và Truyền Giáo cũng nhìn
vào ba yếu tố căn bản: Điểm Tốt (Good), Giá Trị Riêng (True) và Nét Đẹp
(Beautiful). Điểm tốt nổi bật của văn hóa Thổ dân là hệ thống bộ lạc (chiefly
system) và đời sống cộng đồng (communal life). Giá trị riêng của văn hóa Thổ
dân Úc Châu là văn hóa du mục Úc Châu, có niềm tin riêng, có nét xã hội riêng.
Nét đẹp của văn hóa Thổ dân Úc Châu nổi bật qua nghi thức tang lễ và tôn giáo
Dreaming Time.
Dựa vào đời sống của những người Thổ dân mà tôi đã có dịp
tiếp xúc tại sa mạc Úc Châu và Bắc Úc, tôi thấy họ vẫn thích và quen thuộc với
sống đời sống du mục. Tôi nghĩ bởi dòng máu du mục vẫn con luân lưu trong huyết
quản (Chúng ta đừng quên những người di dân Âu Châu đặt chân lên Úc Châu từ những
ngày cuối của thế kỷ 18. Giao tiếp và xung đột giữa hai nền văn hóa của Úc Châu
mới xảy ra chỉ trong vòng trên 200 năm). Và hơn thế nữa, đời sống du mục đã tạo
ra căn tính của Thổ dân Úc Châu. Bố đi săn bắn mang lương thực về gia đình để mẹ
trong túp lều nấu nướng cho con cái ăn. Bố đứng bên ngoài túp lều trông coi, giữ
gìn gia đình trong khi Mẹ ở trong bếp dậy dỗ dưỡng nuôi con. Nếu mất đi những
nét riêng biệt này, Thổ dân sẽ trở nên giống như cá, bị bắt mang lên bờ, nằm thở
thoi thóp. Điều này chúng ta thấy cũng xảy ra với người Việt Nam. Rất nhiều người
Việt lớn tuổi không hội nhập vào được với nền văn hóa của quốc gia thứ hai, nơi
họ tái định cư.
Tôi nghĩ, nhìn dưới lăng kiếng nhân chủng học, chúng ta
nên tôn trọng Thổ dân. Chính quyền Úc Châu và chúng ta những người làm việc với
Thổ dân nên giúp họ sống đời sống du mục trong cái ý nghĩa tốt đẹp nhất của
danh từ đời sống du mục. Hãy để Thổ dân Úc Châu tự quyết định sống đời du mục
hay sống đời định cư.
Bàn về vấn đề này, tôi nhớ Dòng Ngôi Lời chúng tôi, trong
khi làm việc với Thổ dân Úc Châu, chúng tôi học ngôn ngữ Thổ dân và cố gắng
giao tiếp với người dân qua ngôn ngữ của chính họ. Ngoài ra, dù đường xa tới
đâu, chúng tôi vẫn lái xe tới, sinh hoạt với họ trong những ngôi làng của họ, tổ
chức thánh lễ ngay trên sân nhà của Thổ dân. Nói ngắn gọn, Dòng Ngôi Lời chúng
tôi đến với Thổ dân và sống với Thổ dân, chứ không phải là ngược lại.
SBS Trinh Nguyễn:
Chúng ta có thể học được gì từ người Thổ dân Úc, có thể làm được gì cho người
Thổ dân Úc trong bối cảnh National Reconciliation Week 2017, Hội nghị Thổ dân
và Kỷ niệm 50 năm cuộc trưng cầu dân ý về người Thổ dân Úc vừa diễn ra?
LM Nguyễn Trung Tây: Nếu nói chúng ta có thể học được điều gì từ người Thổ dân Úc
Châu, câu trả lời chính xác nhất mà tôi có thể nói ngay là dân định cư nên học
điều này từ Thổ dân Úc Châu, đó là:
— Trái Đất, Vườn Địa Đàng không phải chỉ thuộc về con người,
mà là của tất cả những sinh vật có mặt trên địa cầu.
Không biết từ bao giờ, con người nghĩ là mình là chủ nhân
của Trái Đất, bởi thế chúng ta phun khói xăng ngập trời vào bầu khí quyển;
chúng ta chặt bỏ rừng xanh, xây dựng đô thị xe cộ chạy kín đường phố; chúng ta
đổ ra sông ra biển không biết bao nhiêu hóa chất giết chết bao nhiêu sinh vật của
biển; chúng ta săn bắn thú vật, ngà voi, sừng tê giác, nhồi bông thú hiếm,
trưng bầy trong phòng khách.
Không biết từ bao giờ, con người nghĩ chỉ có mạng người mới
là quý giá mới cần phải tôn trọng, còn lại tất cả chỉ là thứ yếu. Điều này
không đúng! Tất cả những thứ gì xuất hiện trên Trái Đất, do Ông Trời tạo thành,
do Mẹ Đất dưỡng nuôi, đều có những mối tương quan mật thiết với nhau.
SBS Trinh Nguyễn:
Theo nhận xét của Linh mục, người Thổ dân Úc có cái nhìn, cách nghĩ hoàn toàn
khác về mẹ thiên nhiên, về môi trường sống. Chắc chắn cách hành xử của họ trước
thiên nhiên cũng khác với những người không phải là Thổ dân?
LM Nguyễn Trung Tây: Thổ dân Úc Châu dạy dỗ con cháu phải biết tôn trọng môi trường sống,
không tàn phá rừng cây cho lợi nhuận của riêng cá nhân mình, không săn bắn thú
vật như là một trò tiêu khiển một môn thể thao, nhưng ngược lại tôn trọng sinh
vật và môi trường sống của riêng từng loại sinh vật đó. Bắc Úc, nơi sông biển
có nhiều cá sấu nước mặn sinh sống, Thổ dân dạy dỗ con cháu họ phải biết tôn trọng
lãnh địa của cá sấu, đừng bao giờ tắm ở dòng sông hoặc bờ biển khúc đó, bởi đó
là giang sơn, linh địa của cá sấu. Trong tâm thức đó, Thổ dân Bắc Úc đã sống với
cá sấu nước mặn cả bao nhiêu ngàn năm nay.
Trong cái cận ảnh một ngày rất gần, tiến trình tự hủy diệt
môi trường sống do con người tạo ra không còn cứu vãn được nữa, Thổ dân Úc Châu
và triết lý tôn trọng môi trường và đời sống xuất hiện trên Trái Đất trở nên một
bài học quý giá cho tất cả mọi người trên địa cầu học hỏi. Chúng ta không phải
chỉ là sinh vật duy nhất có mặt trên địa cầu. Cây cối, thú vật, cá chim, ong kiến,
côn trùng, dế giun, đều là hàng xóm của con người. Nếu chúng ta tiếp tục không
tôn trọng đời sống của ‘hàng xóm’, chúng ta đang dẫn chính chúng ta tới con đường
diệt vong.
SBS Trinh Nguyễn:
Làm công tác mục vụ ở Alice Springs, Linh mục có dịp quan sát cuộc sống của cộng
đồng người Việt tại đây. Xin Linh mục chia sẻ về sự sinh sống của người Việt cũng
như những mối liên hệ và tình cảm của họ đối với chủ nhân truyền thống của vùng
đất – cộng đồng Thổ dân Úc ở đây.
LM Nguyễn Trung Tây: Cộng đồng Việt Nam sinh sống tại Alice Springs vào thời gian tôi
sinh hoạt với Thổ dân Úc Châu chỉ có trên dưới khoảng mười gia đình... Người Việt
mà, lại là người Việt viễn xứ, cho nên thông thường chúng tôi gặp nhau là ăn uống,
gỏi cuốn, phở Bò, cháo gà, cháo vịt, cháo lòng heo, tưng bừng. Tết Tây, Tết Ta,
Giáng Sinh họp mặt, lại ăn. Vui lắm!
Nói chung người Việt tại Úc không có cơ hội làm việc và
sinh hoạt thường nhật với Thổ dân Úc Châu, cho nên không biết và hiểu nhiều về
nền văn hóa Thổ dân, bởi thế thông thường người Việt, nói riêng, và các sắc tộc
khác, nói chung, không có nhiều thiện cảm với chủ nhân truyền thống của châu Đại
Dương. Nhưng tôi quen biết với rất nhiều người dân của phố Alice Springs, sau một
thời gian chung sống với hàng xóm là Thổ dân, đặc biệt nhất, sau khi hiểu sâu về
những nét đặc thù của một nền văn hóa dài hơn 40,000 năm, nhiều người bạn của
tôi thay đổi một góc 180 độ, họ trở nên trân trọng và yêu quý Thổ dân rất nhiều.
Một góc trời sa mạc và đường đất Alice Springs | Photo:
LM Nguyễn Trung Tây
SBS Trinh Nguyễn:
Xin nói về cảm nhận cá nhân của Linh mục sau thời gian làm việc tại đây và có dịp
hít thở cùng bầu không khí, đi cùng những con đường mà người Thổ dân đi qua mỗi
ngày. Yêu thương? Thấu hiểu? Nếu được, xin hãy so sánh trước và sau thời gian đến
Alice Springs làm việc để thấy được sự khác biệt.
LM Nguyễn Trung Tây: Điều làm tôi vui nhất là từ ngày tôi chuyển công tác về Alice
Springs, đời sống tinh thần của tôi tự nhiên nở rộ, thăng hoa. Cả gần mười năm
rồi, từ ngày tôi bước lên bàn thánh vào năm 2002, tôi được biệt phái dậy học và
phụ trách chương trình tu đức cho các thầy Ngôi Lời tại Mỹ cũng như Úc. Cho tới
cuối tháng 12 năm 2009, tôi chuyển công tác về Alice Springs công tác mục vụ, đặc
biệt với người Thổ dân của vùng sa mạc Úc Châu. Từ những ngày của cuối tháng 12
năm 2009 cho tới nay, tôi thường xuyên lái xe với anh em Ngôi Lời vô thôn làng
Thổ dân sinh hoạt và công tác.
Tôi nhớ, biết tánh tôi ưa nói chuyện tiếu lâm, có lần có
người vui miệng nói, người Thổ dân chắc vui lắm khi gặp tôi tại thôn làng. Tôi
nghĩ, rồi tôi nói, “Tôi không biết người Thổ dân nghĩ sao khi gặp tôi trong
công tác mục vụ. Nhưng tôi biết tôi vui hơn nhiều, bởi qua mỗi lần tôi công tác
với người Thổ dân, tôi thấy đời sống truyền giáo của mình càng thêm đậm đà ý
nghĩa”.
Mà tình thiệt đúng là như vậy, dạy học bảy năm, tôi học hỏi
được nhiều điều lắm. Nhưng chỉ mới đây, trong khi làm việc với người Thổ dân,
tôi mới bắt đầu sờ được, cảm nghiệm sâu sa cơ duyên đã khiến tôi, năm 1991, rời
bỏ tất cả, lên đường theo tiếng hoa nở rộ, và xanh tươi. Nếu phải nói, ai cần
ai, tôi nghĩ phải thành thật mà nói, tôi cần người Thổ dân hơn nhiều; bởi không
có họ, tôi không có cơ hội để cảm nghiệm ơn gọi tu sĩ truyền giáo.
SBS Trinh Nguyễn:
Linh mục có tìm thấy điểm chung nào giữa mình – một người Việt có nguồn gốc tị
nạn, và người Thổ dân Úc? Đắm mình trong vùng đất và văn hóa Thổ dân lâu như vậy,
điều lớn lao nhất ông nhận ra cho chính mình là gì?
LM Nguyễn Trung Tây: Tôi yêu người Thổ dân bởi nét hiền hòa và thân thiện của họ. Tôi
đồng cảm với người Thổ dân bởi chính bản thân tôi cũng là người đã mất rất nhiều.
Biến cố năm 1975 đã đẩy tôi ra Biển Đông, từ đó tôi sống đời viễn xứ, buồn vui
lẫn lộn.
Cho nên, có cả một khoảng thời gian dài 4 năm, tôi hít thở
không khí trong lành sa mạc, gặp gỡ người sa mạc, chia sẻ buồn vui với cư dân
sa mạc… Có một số người hỏi tôi đã làm gì cho người Thổ dân Úc Châu. Tôi suy
nghĩ, cuối cùng tôi trả lời, “Thưa bác, thưa anh, thưa chị! Cả một khoảng thời
gian dài sinh hoạt trong sa mạc, một cách rất thành thật tôi chưa làm gì khác
hơn ngoài việc định cư và đồng hành với Thổ dân Úc Châu… Tôi đi với họ, tôi cười
với họ, và đương nhiên, tôi cũng khóc với họ, giọt ngắn giọt dài. Họ vui, tôi
vui theo. Họ buồn, tôi buồn theo. Tôi với Thổ dân Úc Châu là một. Đã có lần tôi
nhìn thấy ngôi mộ của tôi đất ướt mới tinh khôi nơi vùng sa mạc giữa những ngôi
mộ xanh xanh cỏ của Thổ dân Úc Châu! Đó là những việc tôi đã làm và thấy trong
vùng sa mạc, không hơn không kém!
Đã có lần tôi nhìn thấy ngôi mộ của tôi đất ướt mới tinh
khôi nơi vùng sa mạc giữa những ngôi mộ xanh xanh cỏ của Thổ dân Úc Châu!
Sa mạc Úc Châu, trời rét, Thổ dân và tôi đốt lửa ngồi sát
bên nhau yên lặng ngắm nhìn giải Ngân Hà sáng lấp lánh tựa triệu triệu viên kim
cương chớp sáng trên vùng trời đêm đen sa mạc. Trời lạnh, đúng ra, lạnh buốt,
nhưng bởi ngồi bên nhau, Thổ dân và tôi, không ai còn cảm thấy lạnh nữa; độ ấm
tình người và của lửa than hồng sưởi ấm đậm đà tâm hồn của riêng từng cá nhân
cư dân sa mạc.
Sống và trải nghiệm hơn 4 năm với văn hóa Thổ dân, tôi tự
nhiên nhớ tới câu ca dao, “Đi cho biết đó biết đây! Ở nhà với mẹ biết ngày nào
khôn!” Khôn? Tôi chắc chắn không tới phiên mình. Nhưng tôi biết sống và làm việc
với Thổ dân Úc Châu tôi thấy mình trưởng thành hơn nhiều, tôi càng ngày càng trở
nên bao la và khoan dung, với mình và với tha nhân không phân biệt màu da và
văn hóa.
Linh mục Nguyễn Trung Tây thuộc Dòng Truyền Giáo Ngôi Lời,
nguyên gốc thuộc Tỉnh Dòng Chicago, Hoa Kỳ.
Comments
Post a Comment